63 zeer duurzame woningen in Utrecht Haarrijn

In het Utrechtse Haarrijn verrijst een natuurlijke, biobased woonwijk met duurzaamheid in de vezels van het ontwerp: Wildgroei. In dit nieuwbouwproject staat natuurlijk wonen in het groen centraal, zijn woningen netbewust ontworpen en is de gehele ontwikkeling klimaatadaptief en toekomstbestendig ingericht. De gemeente Utrecht selecteerde na een tender ontwikkelaar Blink, die in nauwe samenwerking met Marc Koehler Associates, Revolve, Merosch, Alba Concepts, Soontiëns Ecology, MOSS en andere partners een plan uitwerkte voor de ontwikkeling en bouw van 63 zeer duurzame grondgebonden woningen en appartementen. Het ambitieuze totaalconcept was daarbij doorslaggevend.

Bruisende buurt

Te midden van bestaande natuur en uitgestrekt water ontstaat met Wildgroei een zeer duurzaam en circulair woonproject. De iconische houten gebouwen zijn één met de natuur en vormen de entree van Haarrijn. Wildgroei komt voort uit een scherpe visie, ontstaan vanuit het 6-waardenmodel. Het succes hangt samen met hoe er in zijn totaliteit wordt omgegaan met mens, natuur, materialen en het milieu. Deze benadering zorgt voor een toekomstbestendig plan voor de langere termijn en sluit naadloos aan op de ESG-doelen. Het wordt een bruisende buurt waar mensen gelukkig kunnen zijn, met een positieve sociale impact. Wildgroei richt zich op verbinding, invloed en gezondheid. Een woonomgeving die ontmoeting tussen de bewoners stimuleert, waar bewoners invloed hebben op hun woning en buitenruimtes en die de bewoners helpen om gezond te leven. Er zijn gemeenschappelijke ruimtes en plekken om elkaar te ontmoeten. Flexibiliteit in woningontwerp en verschillende woningtypes zorgen voor een gemêleerde gemeenschap. Door duurzaamheid, landschap en natuurinclusiviteit in de breedste zin van het woord centraal te stellen, ontstaat een harmonieuze relatie tussen mens en natuur.

Wonen samen met de natuur

Biobased ensemble, integraal ontwerp

Concept, ontwerp, ontwikkeling, duurzaamheid, ecologie en landschap, uitvoering, community building en beheer zijn integraal aangepakt. Deze benadering zorgt voor een ontwerp waar mensen daadwerkelijk gelukkig kunnen wonen en leven, passend bij de ambities uit het stedenbouwkundig plan. De duurzame ambities en waarden zijn verbonden met de context, de locatie, de gebouwen en het programma middels een integraal landschaps- en gebouwontwerp. Hiervoor is nauw samengewerkt met partners als Revolve, Alba Concepts, Merosch, Soontiëns Ecology en MOSS. Het landschap is geënt op de locatie én is de ontbrekende schakel tussen de stad, de A2 en de Haarrijnseplas. Dankzij vroegtijdige afstemming zijn de hoge ambitieniveaus optimaal geïntegreerd in het ontwerp. Zo is bewust gekozen voor een energieconcept met geminimaliseerd materiaalgebruik, wordt het landschap gebruikt om te voorzien in waterbergingsvoorzieningen en zorgen biobased materialen voor minder opwarming van de directe omgeving. In het gehele proces van concept tot ingebruikname staat de integrale afweging tussen duurzaamheidsambities, esthetiek, gebruiksgemak en kosten centraal. Met een minimale CO2-uitstoot in energie en materialisatie en door een slim ontwerp zijn de woningen Paris Proof. De CO2- opslag in de biobased materialen en het landschapsontwerp wordt concreet en meetbaar gemaakt.

Inpassing lokaal landschap

Het ensemble van drie woongebouwen is geënt op een ecologisch en gezond landschap dat aansluit op de omgeving met bossingels, ruigtes, struweel, heggen en speelweides. Dankzij de sterke visie zijn er duidelijke keuzes gemaakt in ruimte voor de natuur. Gebouwen en parkeren hebben letterlijk een stap opzij gedaan, zodat natuur zich kan ontwikkelen. Bomen en struweel krijgen voldoende groeiruimte om uit te kunnen groeien tot een volwassen opstand. De groene openbare ruimte is een fijne verblijfplaats waar mensen actief en minder actief deel van kunnen uitmaken. Ruige inheemse beplanting, ruimte voor spelen en zo min mogelijk erfafscheidingen zorgen voor een prettige beleving. Vaste planten en grassen sieren de gevels en trekken het landschap omhoog het gebouw in. Een duurzame, ecologische inpassing is van essentieel belang om het bijzondere ecosysteem in de directe omgeving te behouden voor toekomstige generaties. Aaneengesloten groenstructuren, paden, waterplassen, ruimte voor spontane vegetatie en ecologisch beheer bevorderen de lokale biodiversiteit én zorgen voor een gezonde leefomgeving. Wildgroei wordt hiermee een uniek voorbeeld voor toekomstige, natuurinclusieve woningbouwprojecten in Nederland.

Unieke houten woongebouwen

In het landschap komen drie woongebouwen die verwant zijn qua architectuur en materialisatie. Alle gebouwen hebben gridgevels met houten gevelbekleding. Dit zorgt voor eenheid binnen het beeldkwaliteitsplan. De gebouwen zijn verschillend vormgegeven op basis van locatie (uitzicht en oriëntatie), programma (grondgebonden en appartementen) en samenhang tussen landschap en gebouw (overgangen via steigers en terrassen). Het Steigerhuis en het Pergolahuis vormen samen de entree en drie rijen Verandawoningen zijn onderdeel van de stedelijke band.

Houtbouw en biobased materialisatie

Wildgroei wordt gebouwd met hernieuwbare en biobased constructiematerialen. De materialen kunnen de inwerking van weer en wind goed doorstaan, waardoor het gebouw waardig en monumentaal veroudert. Het houten grid en het eenduidige materiaalgebruik zorgen voor samenhang in het totale ontwerp. Natuurlijke zonwering in de vorm van pergola’s, overstekken en begroeiing in de gevels dragen bij aan een prettig binnenklimaat. De houten CLT-constructie is demontabel en delen zijn makkelijk te vervangen. Ook qua kleur en veroudering passen de houten gebouwen in de directe omgeving.

Over Haarrijn Utrecht

Haarrijn is een lange strook in Vleuten-De Meern, parallel aan de A2. Het grenst aan het landelijke gebied van Haarzuilens. Woningen hebben uitzicht op het water van de Haarrijnseplas. De locatie biedt een unieke combinatie van rust, natuur en stedelijke levendigheid. Met het kalme water van de plas aan de ene kant en de energie van de stad aan de andere kant, vormt deze plek een perfecte balans tussen sereniteit en dynamiek. De weidse uitzichten over het water, de groene omgeving en de diverse recreatiemogelijkheden maken het een bijzondere plek om te wonen.

Steigerhuis

Het Steigerhuis bestaat uit 26 woningen, waarvan 25 ruime appartementen en één compact startersappartement. De woningen zijn verdeeld over 7 woonlagen en hebben – op het startersappartement na – een oppervlakte van gemiddeld 90 m2 GBO. Het ontwerp rust op de basisprincipes van ‘open bouwen’, met een flexibel in te richten kamer, eigen voordeur, toilet en mogelijk badkamer. Ideaal voor een studerend kind, levensloopbestendig wonen, een separate werkruimte of logeerkamer.
De appartementen zijn voorzien van ruime buitenruimtes en groene randen. Het trappenhuis loopt rond een atrium en biedt natuurlijk daglicht via het glazen dak. De entreehal, fietsen- en buitensport stalling, het atrium en de steiger lopen in elkaar over. Op het gemeenschappelijke terras komen picknicktafels, een buitendouche en een (honden)afspoelkraan. Samen met toekomstige bewoners wordt invulling gegeven aan onder andere de gezamenlijke ruimtes (entree, hal, gedeelde tuin).

Pergolahuis

Het Pergolahuis bestaat uit 19 woningen, verdeeld over 5 woonlagen. Vanuit de principes van Open Bouwen krijgen de woningen een tweede entree, waardoor een flexibele ruimte ontstaat die multifunctioneel gebruikt kan worden. De appartementen hebben een woonoppervlakte van gemiddeld 62 m2. De hoofdentree bevat de hoofdtrap, fietsenstalling en postbussen. De tweede entree bevat een royale trap die langs alle collectieve buitenruimtes voert en is een ontmoetingsruimte tussen het landschap en de woningen. De houten pergola biedt ondergrond voor de natuur om letterlijk omhoog te klimmen. Door het integreren van groene randen wordt de natuur in het gebouw opgenomen, waardoor bewoners over een groene horizon uitzicht hebben.

Verandawoningen

De Verandawoningen bestaan uit 18 woningen in drie blokken van zes woningen. De hoekwoningen
met 3 lagen hebben een woonoppervlakte van 113 m2. De tussenwoningen met twee lagen hebben een woonoppervlakte van 84 m2. Alle woningen hebben een eigen berging met een groen dak, veranda en terras.

Egelplint en groene rand

“Er komt een uniek gevarieerd woongebouw met nieuwe woonvormen. De woningen delen een royale entree, een gemeenschappelijke tuin, een atrium en een botenhuis. De woningen met ruime, groene buitenruimtes hebben ook een tweede entree voor een kantoor, atelier aan huis of mantelzorg wat ruimte biedt voor flexibele, nieuwe woonvormen.”

Eric Thijssen, partner